PEYZAJ MİMARLIĞI MESLEK DİSİPLİNİ
Ülkemizde özellikle son on yıldır tanınırlığını güçlendirmeye çalışan bir meslektir. Mesleğin hakimiyet alanının genişlemesi; bilimsel ve sanatsal bakış açıları ile desteklenen sürdürülebilir kaliteli çevrelerin oluşturulması, eğitim kurumlarının en önemli hizmet çerçevesini çizmektedir.
PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ
Doğa, planlama ve tasarım kavramlarını sistematik bir
yapı içinde incelemektedir. Sanat, bilim, mühendislik ve teknolojiyi bir araya
getirerek açık alan tasarımı, planlaması ve yönetimi ile uğraşmaktadır.
PEYZAJ MİMARLARI
Parklar, bahçeler, turizm ve dinlenme alanları, spor
tesisleri, eğitim yapıları, üniversite kampüsleri, yerleşim alanları, ticari
merkezler ve kamu yapıları ile ilgili yer seçimi yapar, gerek yerel gerekse
bölgesel ölçekte alan kullanım kararları üretir. Aynı zamanda sulak alanlar, akarsu koridorları, maden
ocakları, katı atık depolama alanları, ormanlar gibi insanlar tarafından tahrip
edilmiş alanların onarımı için planlama yapar. Ulusal bölgesel ve yerel kapsamdaki tarihi alanlar ve
kültürel kaynakların koruma projelerini yürütür. Milli parklar ve tabiat alanları gibi doğa koruma
sahaları ve bölgelerin gelecek nesillerin yararına korunmaları için planlar ve
projeler üretir. Mimarlar, Kent Plancıları, İç Mimarlar, İnşaat Mühendisleri ve diğer
mesleklerle birlikte çalışarak hem insanların gereksinimlerine hem de çevresel
değerlere saygınlık çerçevesinde plan ve uygulama projeleri üreterek çevre
tasarımında ve korumasında önemli rol alır.
GÜNÜMÜZDE “PEYZAJ MİMARLIĞI”
İnsan ve fiziksel çevresini, doğal ve
kültürel kaynakları, koruma ve yönetim temelinde uzlaştırıcı, sanatı,
ekolojiyi, bilimi, mühendisliği ve teknolojiyi bir arada değerlendiren bir
misyon üstlenmiştir.
ÜLKEMİZDE PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMLERİ
9 farklı fakülte adı altında
yapılandırılmış olup bu fakültelerden birisi de Güzel Sanatlar Fakültesi’dir.
Yine ülkemizde örnekleri görülen Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakülteleri, “tasarım
ve sanat” kavramlarını ve bunların ilgi alanlarını bütüncül bir
yaklaşımla ele alan bir üst çatı işlevini yerine getiren daha anlamlı bir
yapılanmadır.
BÖLÜMÜN ÖNCELİĞİ
Tasarımı, ekolojiyi, doğayı/canlı materyalleri, teknolojiyi,
biyo-mühendisliği ve sanatı bilen ve bu bilgileri içselleştiren, bununla
birlikte teknoloji ve bilimselliğin sınırlarını zorlayacak bilgi donanımında
bireylerin yetiştirilmesi bölümün birinci önceliğidir.
BÖLÜM EĞİTİMİNDE HEDEFLER VE ÖNCELİKLER
Ülkemizde halen eğitim-öğretim faaliyetleri yürüten 42 bölüm bulunmakta olup,
Kırıkkale Üniversitesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü 40.Bölüm olarak, 2020-2021
akademik yılında eğitim-öğretime başlamıştır. Bölüme ait çalışmaların konusunu, gerek doğal, kültürel ve sosyo-ekonomik
çevreye ilişkin verilerin analizlerine ve değerlendirilmelerine dayalı peyzaj
planlama çalışmaları gerekse sağlıklı, sürdürülebilir ve görsel kalitesi yüksek
yaşam mekanları yaratmayı amaçlayan yapısal ve bitkisel peyzaj tasarımı
çalışmaları oluşturmaktadır. Dört yıllık eğitim teorik derslerle, çizim ve uygulama atölyesi
çalışmaları, projeler, seminerler ve bilgisayar çalışmaları ile sürdürülür. Tüm beceriler günün koşullarına uygun, tasarım/ekoloji/mühendislik ve sanat
yönü güçlü, hem insanların gereksinimlerine hem de çevresel, çağdaş mekânların
yaratılabilmesi için edindirilir. Bununla birlikte öğrencilerin mesleki konularda etik değerler, hukuki ve
ekonomik bilgiler yönünden de donanımlı olmaları sağlanır. Peyzaj Mimarlığı Bölümü, dört yıllık programı ile bu gereksinimlere yanıt
vermek üzere, bu alanlara hâkim yeni profesyoneller kazandırmayı
amaçlamaktadır. Bu anlamda, ders programının genel yapısı, yaratıcı ve eleştirel düşünceyi
teşvik etmek, tasarım sürecinin genel düzenini tanıtmak ve anlamak, verilen
bilgiyi çok boyutlu ve çok girdili alan tasarlama sistemlerine uyarlamak ve
mesleğin geleceği için vizyon geliştirme felsefesi üzerine kurulmuştur. Aynı zamanda, bölüm, diğer tasarım alanlarıyla interaktif bir iletişim
kurarak, ulusal ve uluslararası düzeyde performans gösterebilecek
araştırmacı ve yaratıcı tasarımcılar yetiştiren bir program geliştirmiştir. Bu bölümün ayırt edici özelliği, teori ve pratiğin birleştirilmesinin
altının çizilmesi, yeni peyzaj alanlarının nasıl tasarlanacağı, düzenleneceği,
yönetileceği ve araştırılacağının işlevsel ve estetik yönlerine göre
öğrenilmesine verdiği özel ilgidedir. Dersler çizim stüdyolarında, bilgisayar
laboratuvarında ve arazide olmak üzere uygulamalı ve araştırma-incelemeye
dayalı olarak yürütülecektir.
EĞİTİM ÖĞRETİM
Program gerekli akademik alt yapının tamamlaması ile Bölüme 30 adet öğrenci
alınması YÖK kontenjanı ile belirlenmiştir.
Programdan mezun olabilmek için öğrencilerin, 4 yıl boyunca toplam 187
kredi dersi tamamlamaları (240 ECTS) gerekmektedir.
Programdan mezun olacaklara verilecek unvan: “Peyzaj Mimarı” dır.
AKADEMİK ALTYAPI
Programda Görev Alan
Öğretim Elemanları
Peyzaj Mimarlığı Bölümünde görev alan
öğretim elemanları aşağıda belirtilmiştir.
Prof. Dr. Öner DEMİREL
Doç. Dr. Mahire ÖZÇALIK
Doç. Dr. Üyesi Meryem Bihter BİNGÜL
BULUT
Dr. Öğretim Üyesi Bilgenur AK
Arş. Gör. Tuba Gizem AYDOĞAN
Programdan Mezun Olmak İçin Gerekli Koşullar
Bir öğrencinin kayıtlı olduğu programdan
mezun olabilmesi için o programda belirlenmiş toplam AKTS kredilik tüm dersleri
almış ve başarmış olması ve ağırlıklı not ortalamasının en az 2.00 olması
gerekmektedir.
Programda uygulanacak
Staj ve Mesleki Uygulama Alanları
Peyzaj Mimarlığı Bölümü öğrencilerinin programdan mezun olabilmek için 2.
ve 3. sınıfın ders yılı bitimlerinde, lisan eğitimlerinin 4. ve 6. yarıyıl
sonunda yapılmak üzere 30’ar iş gününden, toplam 60 iş günü staj (mesleki
deneyim) yapmaları gerekmektedir.
Öğrenciler zorunlu stajlarını, peyzaj
planlama ve tasarım projeleri, rölöve ve peyzaj projeleri uygulama çalışmaları
(aplikasyon), bitkisel materyal üretim, yetiştirme, pazarlama ve uygulama
peyzaj yapısal donatı/mobilya tasarımı ve pazarlama, doğal alanlarının
korunması ve yönetimi, ÇED ve SÇED raporları hazırlama, peyzaj mekanlarının
yönetimi, bakım ve onarımı gibi konularda faaliyet gösteren tüm resmi ve tüzel
kurum/kuruluşlarda, özel şirket ve bürolarda, sivil toplum örgütleri veya derneklerde
yapabilirler.
PEYZAJ MİMARLIĞI ÇALIŞMA ALANLARI
T.C. Kalkınma Bakanlığı (Mülga DPT), T.C.Orman ve Su İşleri Bakanlığı,
T.C.Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, T.C:Kültür ve Turizm Bakanlığı, T.C.Enerji
ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, T.C.Tarım ve Orman Bakanlığı, Karayolları Genel
Müdürlüğü, DSİ, Belediyeler, Üniversiteler ve Enstitüler vb. ise kamu
sektöründeki öncelikli çalışma ortamlarını oluşturmaktadır. Bunların dışında
Çevre ve Doğa Temalı Uluslararası ve Ulusal Hükümet Dışı Kuruluşlar-Sivil Toplum
Örgütleri, Özel Sektör (Tasarım ve Planlama Ofisleri ile Süs Bitkileri
üretimine dönük özel fidanlıklar ve seralar) çalışma alanlarıdır.
ÜNİVERSİTE VE KENT İÇİN ÖNEMİ
22 bin dönümlük yerleşke alanına sahip olan üniversitemizde çeşitli
birimleri bünyesinde barındıran son derece modern binalar ve yapıların hizmete
girmesiyle, yapılaşma düzeyinde yakaladığı bu ivmeyi ve devinimi, açık alan
örgütlülüğü ve yerleşkenin sürüdürülebilir planlama ve tasarım anlayışıyla
devam ettirme düşüncesi, bölüm kuruluşuna temel gerekçe oluşturmakta olup bölüm
kuruluş felsefemizi oluşturmaktadır.
Üniversiteler evrensel düşünce platformu olarak eğitim ve araştırma ve
yayın faaliyetlerini gerçekleştirirken çevresel, sosyal ve ekonomik açıdan
ortaya çıkan olumsuz etkileri en aza indirmek için çalışan ve topluma
sürdürülebilir bir yaşam biçimi konusunda öncülük eden yükseköğrenim kurumları
olarak tanımlanmaktadır.
Güzel Sanatlar Fakültesi çatısı altında kurulan Peyzaj Mimarlığı Bölümü,
hızla büyüyen ve bölüm sayılarını artıran Üniversitemiz için; doğa, planlama ve
tasarım kavramlarını sistematik bir yapı içinde inceleyen, sanat, bilim,
mühendislik ve teknolojiyi bir araya getirerek alan tasarımı, planlaması ve
yönetimi ile uğraşan bireylerin yetiştirildiği ve araştırmaların yapıldığı bir
alan olacaktır.
Bölümün kurulması ile, ülkemizde hem ulusal hem de bölgesel düzeyde yaşam
alanlarını estetik duyarlılığa dayalı olarak doğru anlayabilen ve
yorumlayabilen, çağdaş kent yapılanmasına hâkim, peyzaj kalitesini geliştirmeye
ve korumaya karşı duyarlı olan, tasarımın sanatsal, insancıl ve çevreyle ilgili
yaklaşımlarını anlayabilen, planlama ve tasarımda sorunu analiz etme yeteneğine
sahip bireylerin yetiştirilmesi sağlanmış olacaktır. Çarpık kentleşmeyi ortadan
kaldıracak ve yaşanabilir mekânların yeniden oluşturulmasında kentsel dönüşüm
plan ve projelerinin hızlı bir şekilde uygulandığı şu günlerde, Peyzaj
Mimarlığı mesleğine olan ihtiyaç artan oranda hissedilmektedir.
Peyzaj Mimarlığı Eğitim-Öğretimi açısından, uygulama alanı olarak zengin bir
potansiyele (sanatsal, kültürel ve doğal kaynak değerleri) sahip olan Ankara
Kenti hinterlandı içinde yer alan ilimiz, Ankara kent metropolünün sunduğu
sayısız olanaklar göz önüne alındığında kuruluşu gerçekleştirilen Peyzaj
Mimarlığı Bölümü’nün gelişimine, tanınırlığına katkısı tartışılmazdır.
Öğrencilerin sanatsal becerilerini geliştirecek ve evrensel bakış açısı
kazandıracak, bilgilerini peyzaj mimarlığına yönelik bilgiyle bütünleştirecek
bir Lisans Programı, çok yönlü bir katma değer yaratacaktır. İlimizde Peyzaj
Mimarlığı alanında (araştırmacı-tasarımcı-uygulayıcı) eleman yetiştirecek
üniversite seviyesinde bir birimin bulunması, ulusal ve uluslararası alanda
akademik, bilimsel ve sanatsal platformlarda Kırıkkale ilinin daha aktif
olmasına zemin hazırlayacaktır.
Üniversitemizin akademik ve fiziki imkânlarıyla Kırıkkale’nin coğrafi
konumu, sosyal ve kültürel yapısı, kurulacak olan bölümün kısa zamanda
gelişmesini sağlayacak bir potansiyele sahip olduğu düşünülmektedir. Bölümümüz
henüz Eğitim-Öğretim faaliyetlerine başlamamış olmasına rağmen Kırıkkale ve
Yakın Çevresinde Üniversitemiz ve Kırıkkale Valiliği İşbirliğinde
gerçekleştirilen projelerin tasarımı ve planlama çalışmaları yapılarak
(Çeşnigir Körüsü ve yakın çevresi rekreasyon düzenlemesi, ile Kızılırmak Nehir Kanyonu
Turizm Gelişimi Projesi, Kırıkkale Şehitlik Projesi ile Kırıkkale Mühimmat
Garnizon Komutanlığı Çevre Düzenlemesi) katkıda bulunulmuştur. Bunların dışında
üniversitemiz yerleşke planı ile ilgili Master Plan Önerileri Raporu
hazırlanmıştır.
Türkiye’de ve Dünya’da, Peyzaj Mimarları artık, tükenen, kirlenen ve
çirkinleşen mekanlara “Hayatın Doğal Temellerini Koruyan” PEYZAJ
PLANLAMAYI armağan etme çabası içindedir ve mesleğimizin insanlığa
katkısı bu olacaktır.